مهماندار هواپیما
مهمان که از خانه می رود؛ نفس صاحبخانه سرجایش برمی گردد. خیلی ها این موقع یک نفس عمیق می کشند و می گویند خدا را شکر که بخوبی و سلامتی گذشت. در حقیقت هر چقدر هم که مهمان حبیب خدا باشد، مهمانداری برای هر میزبانی کار سختی است. همه چیز باید مرتب باشد و در عین حال ادب و احترام رعایت شود. حالا همه اینها را کنار این بگذارید که مهمان و میزبان نه روی زمین که در آسمان ها باشند. اینجاست که باید شغل مهمانداری هواپیما را یکی از مشاغل سخت به حساب آورد.
فُرودگاه (در فارسی افغانستان: مَیدان هَوایی) محلی است که برای نشست و برخاست هواپیماها تعیین شده‌است. در حالیکه فرودگاه‌های کوچک ممکن است از باندهای پروازی کوچک (یک الی دو کیلومتر) خاکی و یا شنی ساخته شده باشند، فرودگاه‌های بزرگی که برای پروازهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولاً دارای باندهای آسفالتی و بلندی هستند که طول آنها به چندین کیلومتر می‌رسد. فرودگاه‌های کوچک و فرودگاه‌های بزرگ می‌توانند مجهز به برج کنترل ترافیک باشند و یا در صورت لزوم فاقد آن باشند، این امر بستگی به حجم ترافیک منطقه و همچنین سرمایه گذاری انجام شده در آن فرودگاه دارد، هر چند در اکثر فرودگاه‌های بین‌المللی واحد مراقبت پرواز در محل فرودگاه مستقر است.
در ایران 54 فرودگاه غیر نظامی و بیش از 231 فروند هواپیما وجود دارد که سالانه ظرفیت جابه‌جایی 85 میلیون مسافر را دارند.این آمار توسط شرکت هواپیما سازی بوئینگ در جولای ۲۰۱۲ منتشر شد و به بررسی
سوانح هوایی از سال ۱۹۵۹ تا ۲۰۱۱ میپردازد، سوانحی که مربوط به جت های
تجاری غیر نظامی می باشد.
لازم به ذکر است این آمار شامل هواپیماهای ساخته شده در کشورهای مستقل هم
سود (برخی از جمهوری‌های مستقل اتحاد جماهیر شوروی سابق) نمی باشد.
علت این امر کامل و جامع نبودن اطلاعات عملیاتی هواپیماها از سوی این کشورها میباشد.
این آمار هواپیماهای نظامی را نیز در بر نمیگیرد. حتی اگر به قصد خدمات حمل و نقل غیر نظامی مورد استفاده قرار گرفته باشد.
آمار تعداد پرواز های انجام شده، ساعات پرواز هواپیماها و تعداد هواپیما های ساخته شده از سال ۱۹۵۹ تا ۲۰۱۱ :
۶۱۰ میلیون پرواز انجام شده هواپیما که از این ۶۱۰ میلیون پرواز ۴۵۸ میلیون
مربوط به هواپیما های ساخته شده توسط شرکت بوئینگ می باشد.
۱۰۹۴ میلیون ساعت پرواز انجام شده که ۸۲۶ میلیون ساعت پرواز مربوط به هواپیما های ساخته شده توسط شرکت بوئینگ می باشد.
۲۱۳۵۸ هواپیما ساخته شده که ۱۲۵۶۱ فروند از این هواپیما ها مربوط به شرکت
بوئینگ می باشد. ( هواپیمایی که وزن آنها ماکزیمم ۶۰۰۰۰ پوند باشد)
آمار سوانح هوایی از سال ۱۹۵۹ تا ۲۰۱۱ :
از سال ۱۹۵۹ در کل ۱۷۹۸ سانحه رخ داده که بصورت زیر تقسیم بندی میشود :
۱۴۲۴ سانحه مربوط به هواپیماهای مسافربری میباشد، که از این ۱۴۲۴ سانحه ۱۳۰۷ سانحه طبق برنامه و ۱۱۷ سانحه بصورت چارتر بوده.
۲۵۲ سانحه مربوط به هواپیما های باری و ۱۲۲ سانحه مربوط به تست های تعمیرات و نگهداری، آموزش و … بوده
در تقسیم بندی دیگر نیز از این تعداد سانحه ۵۵۵ سانحه مربوط به هواپیماهای
فعال در آمریکا و کاناداست، بقیه سوانح نیز در سایر کشور ها رخداده است.
در مجموع ۶۰۳ سانحه از ۱۷۹۸ سانحه تلفات جانی داشته.
تعداد تلفات مربوط به کسانی که سوار بر هواپیما بوده اند ۲۹۰۲۵ نفر میباشد و
تعداد افرادی که در زمان حادثه خارج از هواپیما جان خود را از دست داده
اند ۱۱۷۳ نفر می باشد.
۹۲۳ هواپیما نیز دز طی ۱۷۹۸ سانحه بطور کامل خراب و از کار افتاده اند.
تقسیم بندی بر اساس نوع خرابی و صدمه :
از ۶۰۳ سانحه که تلفات جانی داشته اند ۴۹۱ سانحه با از کار افتادگی کامل
هواپیما مواجه شده، ۲۵ سانحه خرابی قابل توجهی داشته و در ۸۷ سانحه صدمات
جزئی به هواپبما وارد شده.
از ۱۱۹۵ سانحه ای که بدون تلفات بوده ۴۲۳ سانحه منجر به ازکار افتادگی کامل
هواپیما گشته، هواپیما ها در ۷۰۲ سانحه خرابی قابل توجه داشته اند و در ۶۱
سانحه صدمات جزئی به هواپبما وارد شده.
آماری از سوانح هوایی ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۱
تعیین نرخ و درصد بندی این سوانح در مراحل و فازهای مختلف پرواز :
نرخ سوانح :
۱۱ درصد (۹ سانحه) سوانح در هنگام پارکینگ، تاکسی، تخلیه بار و مسافر، و
tow کردن هواپیما رخ داده، ۱۰ درصد (۸ سانحه) در هنگام برخواست هواپیما، ۶
درصد (۵ سانحه) در هنگام افزایش ارتفاع اولیه ، ۶ درصد (۵ سانحه) در هنگام
افزایش ارتفاع زمانی که فلپ ها بسته می باشند، ۱۱ درصد (۹ سانحه) در هنگام
cruise و ۴ درصد (۳ سانحه) زمان کاهش ارتفاع، ۱۴ درصد (۱۱ سانحه) در هنگام
تقرب اولیه و ۳۷ درصد (۲۹ سانحه) هم به هنگام تقرب نهایی و نشست هواپیما.
نرخ تلفات :
۱۸ درصد (۸۰۱ نفر) در هنگام برخواست هواپیما و هنگام افزایش ارتفاع اولیه،
۱۰ درصد (۴۷۱ نفر) در هنگام افزایش ارتفاع زمانی که فلپ ها بسته می باشند،
۲۲ درصد (۱۰۰۱ نفر) در هنگام cruise، و ۲ درصد (۱۱۱ نفر) در هنگام کاهش
ارتفاع، ۱۹ درصد (۸۵۵ نفر) در هنگام تقرب اولیه و ۲۹ درصد (۱۳۰۷ نفر) هم به
نگام تقرب نهایی ونشست هواپیما.
درصدبندی ساعت پرواز هواپیما در فازها و مراحل مختلف، برای پروازی که ۱٫۵ ساعت به طول می انجامد:
۲ درصد در هنگام برخواست هواپیما و هنگام افزایش ارتفاع اولیه، ۱۴ در هنگام
افزایش ارتفاع زمانی که فلپ ها بسته می باشند ، ۵۷ درصد در هنگام cruise و
۱۱ درصد در هنگام کاهش ارتفاع، ۱۲ درصد در هنگام تقرب اولیه و ۴ درصد هم
به هنگام تقرب نهایی ونشست هواپیما.
در قسمت بعدی به آمار سوانح بر اساس نوع هواپیما، ودسته بندی علت سوانح و آمار سوانح در سال ۲۰۱۱ خواهم پرداخت.
لازم به ذکر است سوانح هوایی رخداده بر اساس “سوانح به ازای هر میلیون پرواز انجام شده” اندازه گیری میشوند.
ترجمه توسط: مجله هوانوردی
FLAPS :
این وسیله یا دستگاهی است که با باز کردن آن بال ها پهن میشود....این
وسیله مواقعی به کار برده می شود که باند برای بلند شدن هواپیما کوتاه
است...و خلبان تشخیص می دهد که flapها را باز کند....و البته این
کار هم در هنگام فرود انجام میشود و خلبان دیگر به کوتاه و یا بلند
بودن باند توجهی نمی کند
Speed break:(ترمز سرعت)
همانطور که از اسمش پیداست این وسیله سرعت هواپیما را
کاهش می دهد ودقیقا بر روی بال های هواپیما قرار دارد.این وسیله
هنگامی باز می شود که هواپیما در حال فرود است وخلبان میخواهد که
از سرعت هواپیما بکاهد وبرای نشستن آماده شود.
REVERSE: (معکوس کننده)
این وسیله همانطور که از معنی آن پیداست وظیفه ی
تغییر دادن
جهت خروج هوای درون موتور هواپیما را به عهده دارد که بعداز نشستن
هواپیما،خلبان دسته ی موتور را بسته و اهرمی دیگر را که در قسمت
بالای دسته ی موتور است میکشد به این ترتیب جهت خروجی گاز های موتور برعکس
شده و هواپیما هوا را به بیرون پس می دهد و باعث
ایست به موقع
هواپیما
میشود. البته باید اضافه کنم که
هواپیما های جنگنده معکوس کننده ندارند و در برخی
جنگنده ها از قسمت پشت یعنی طرف سکان هاخلبان
چتری را به محض نشستن باز می کند تا از سرعت
خود بکاهد بایستد.
